Wat is duimbasis artrose?
Dit is slijtage aan het gewricht van de duimbasis dat wordt gevormd door het os trapezium en de eerste metacarpaal (CMC1 gewricht). Dit gewricht is een ‘dubbelzadel’-gewricht dat door zijn vorm meer vatbaar is voor slijtage. Dergelijke artrose komt frequent voor bij dames die veel fijn handwerk doen of hebben gedaan.
De slijtage kan ook in het gewrichtje net eronder voorkomen: tussen os trapezium en scafoïd (of bootvormig beentje) (STT gewricht). Dit gewricht is te beschouwen als de overgang tussen duim en pols. De artrose kan ook ten hoogte van beide gewrichten voorkomen.
Klachten
- Zwelling
- Pijn ten hoogte van het duimbasisgewricht en/of de pols.
- Verminderde knijpkracht tussen wijsvinger en duimtop. bv. sleutel in een deurslot draaien of het openen van een bokaal. De pijn is vooral uitgesproken tijdens of na bepaalde handelingen en belasting.
Diagnose
- Anamnese
- Klinisch onderzoek
- Radiografie:
- Specifieke radiografische opnames zijn noodzakelijk om de uitgebreidheid van de artrose na te gaan. Een optimaal zicht op zowel het CMC1 gewricht (carpometacarpaal 1), als het STT gewricht (scafotrapeziotrapezoïdaal), zijn aangewezen om een goede behandeling te kunnen vooropstellen.
Opnames: bilateraal vergelijkend CMC1, kapandji F/P & STT, Bett’s view.
- Zo nodig: aanvullende beeldvorming, zoals botscan met CT (SPECT-CT)
Behandeling
Niet-operatief
- Vermijden van pijn uitlokkende factoren.
- Pijnstillers en ontstekingsremmers.
- Eenvoudige duimbrace
- Duurzame duimbrace, ook overdag.
- Infiltratie met cortisone.
Operatie
Duimbasisprothese
Hierbij wordt het gewricht (CMC1) vervangen door een kunstgewricht (prothese).
Trapeziectomie (LRTI)
Indien de artrose zich zowel ten hoogte van het CMC1 als ten hoogte van het STT gewricht bevindt, is het niet aangewezen een prothese te plaatsen aangezien dit enkel het CMC1 gewricht behandelt. De enige mogelijkheid is dan om het os trapezium in zijn geheel te verwijderen. Een pees uit de voorarm vervangt het weggenomen bot.